Waar komt de Spartaanse opvoeding vandaan
Meer dan tweeduizend jaar geleden leefden de Spartanen in het oude Griekenland. Zij waren bekend om hun kracht en discipline. Vanaf zeven jaar moesten jongens hun huis verlaten om mee te doen aan de zogenaamde agoge. Dat was een streng programma om hen klaar te maken voor het leger. De kinderen sliepen op simpele bedden, kregen weinig eten en moesten veel sporten. Fout gedrag werd meteen bestraft. De Spartanen vonden het belangrijk dat jongens flink en gehoorzzaam werden. Door de zware regels wilden de Spartanen dat hun stad altijd veilig zou zijn tegen vijanden. Kinderen leerden bijvoorbeeld omgaan met pijn, honger, koude nachten en samenwerken met anderen. Leren lezen en schrijven was minder belangrijk dan sporten en vechten. Velen vonden deze opvoeding heel zwaar, maar het zorgde er wel voor dat de Spartaanse soldaten beroemd werden in de oude wereld.
Hoe zag strenge opvoeding eruit in het dagelijks leven
Het dagelijks leven van een Spartaanse jongen stond vaak helemaal in het teken van training. Vroege opstaan, koude douches, veel bewegen en weinig luxe hoorden erbij. Soms werden jongens zelfs aangemoedigd om te stelen als ze honger hadden. Wel moesten ze slim zijn, want als ze werden gepakt kregen ze straf. Er was weinig tijd voor plezier of familie. Vriendschap en groepsgevoel waren belangrijk. Iedereen moest zich aan de vaste regels houden. Straffen waren streng en er was weinig ruimte voor eigen mening. Alles moest in dienst staan van de groep en het leger. Zo kregen de jonge Spartanen een sterk lichaam én een ijzeren wil. Ook meisjes kregen soms een strenge training, al lag de nadruk bij hen meer op gezond en sterk worden om later gezonde kinderen te kunnen krijgen. Veel samen spelen of knuffels kregen ze niet, alles draaide om kracht en gehoorzaamheid.
Waarom gebruiken mensen nu nog de term Spartaanse regels
Vandaag de dag horen we de uitdrukking Spartaanse opvoeding nog steeds. Daarmee bedoelen mensen een strenge, sober opgevoede omgeving, zonder luxe of veel vrijheid voor kinderen. Ouders die hun kinderen weinig verwennen en hen juist laten wennen aan slechte bedden, weinig snoep of veel sporten, worden soms Spartaanse opvoeders genoemd. Vaak wordt zo’n aanpak gebruikt om kinderen weerbaarder te maken. Er zijn mensen die geloven dat kinderen hierdoor beter tegen teleurstellingen kunnen. Andere mensen vinden dat te streng en denken dat warmte en liefde meer helpt. In Nederland komt een echte Spartaanse opvoeding bijna niet meer voor, maar sommige regels kun je nog bij ouders terugzien die bijvoorbeeld veel discipline eisen, strakke dagindeling hebben of weinig toestaan.
Kritiek en discussie over harde opvoeding
Niet iedereen vindt deze strenge opvoedstijl goed. Veel deskundigen zeggen dat kinderen ook geborgenheid en steun nodig hebben om zich veilig te voelen. Teveel discipline kan kinderen juist onzeker maken. Sommige kinderen raken hierdoor bang om fouten te maken, of denken dat ze alleen goed zijn als ze sterk zijn. Anderen kunnen zich juist goed maken in zo’n streng systeem en vinden het fijn als alles duidelijk is. Er is dus veel discussie onder opvoeddeskundigen over regels, straffen en strenge aanpak. De tijd van de echte Spartaanse opvoeding is voorbij, maar het idee leeft voort in gesprekken over opvoeden. Ouders proberen draagkracht, zelfvertrouwen en ook zachtheid te combineren. De tijd van alleen maar straffen en weinig aandacht is bijna overal afgelopen, al blijft discipline voor sommige gezinnen belangrijk.
Meest gestelde vragen over Spartaanse opvoeding
- Waarom werd Spartaanse opvoeding zo streng uitgevoerd?
De Spartanen voerden hun strenge opvoeding zo uit omdat ze wilden dat kinderen sterk, gehoorzaam en klaar voor het leger werden. Ze geloofden dat een harde aanpak nodig was om de stad te beschermen tegen vijanden.
- Wat moesten Spartaans opgevoede kinderen precies doen?
Kinderen die op deze manier werden opgevoed moesten weinig slapen, veel sporten, leren vechten en gehoorzamen aan strenge regels. Plezier en luxe waren verboden.
- Was deze aanpak alleen bedoeld voor jongens?
De focus lag vooral op jongens, omdat zij soldaten moesten worden. Meisjes kregen ook training, maar die was meer gericht op gezond en sterk blijven voor het moederschap.
- Komt Spartaanse opvoeding nog voor in deze tijd?
Een echte Spartaanse opvoeding zoals vroeger komt nu niet meer voor, maar sommige ouders kiezen nog wel voor een strenge en sobere manier van opvoeden.
- Wat zijn de voordelen en nadelen van zo’n opvoeding?
De voordelen van streng opvoeden kunnen zijn dat kinderen leren doorzetten en tegen een stootje kunnen. De nadelen zijn dat kinderen onzeker kunnen raken en minder steun voelen als het te streng is.